Geloven in jezelf, makkelijker gezegd dan gedaan?
“Heb eens wat meer zelfvertrouwen” of “je moet eens wat meer geloven in jezelf”… Krijg je deze goed bedoelde raad weleens? Dan is de kans groot dat je altijd even zeker van je stuk bent en dat je vaak te kampen hebt met onzekerheid over jezelf. Je weet dat de persoon die deze raad geeft 100 procent gelijk heeft. Maar, je weet niet hoe je daar aan moet beginnen? Hoe kan je je zelfvertrouwen vergroten? Hoe zorg je ervoor dat je steviger in je schoenen staat en gelooft in jezelf en je kunnen?
Zelfvertrouwen… Iedereen wil het, en we kunnen het gemakkelijk herkennen bij anderen. Maar als het op ons eigen zelfvertrouwen aankomt, lijkt het vaak iets ongrijpbaar? Gelukkig zijn er manieren om zelfvertrouwen te ontwikkelen.
Wat is zelfvertrouwen en waar komt het vandaan?
Zelfvertrouwen komt voort uit de informatie en ideeën die vanuit onze omgeving op ons af komen en die een positief zelfbeeld ondersteunen. Als kind komen we aan de start met een overvloed aan zelfvertrouwen. Denk maar aan het jonge kind dat zich zelfverzekerd voelt als het risico’s neemt zoals van de schommel springen of onbekommerd danst voor een publiek. Wanneer dat kind wordt bevestigd en aangemoedigd, versterken ze hun zelfbeeld en zien ze bevestigd dat waardevol, mooi, intelligent, enz. zijn.
Hoewel veel mensen als kind vaak een sterk gevoel van zelfvertrouwen hebben, gooien verschillende gebeurtenissen in het leven vaak roet in het eten. Een laag zelfvertrouwen kan aanvoelen als het niet kunnen omgaan met de kritiek van anderen of moeite hebben om jezelf en anderen te vertrouwen.
Het leuke is dat je je zelfvertrouwen weer kan opbouwen en kan leren geloven in jezelf.
Hoewel ze weleens verward worden, staat verlegen of introvert zijn niet gelijk aan een gebrek aan zelfvertrouwen. Verlegenheid is een persoonlijkheidstrek waarbij sommige mensen van nature verlegen zijn in de buurt van anderen. Introvert zijn is ook een persoonlijkheidstrek als iemand die zich liever naar binnen richt om na te denken en inzicht te krijgen. Dit in tegenstelling tot extroverte mensen, die liever met andere mensen omgaan.
Weinig zelfvertrouwen: oorzaken
Net zoals je zelfvertrouwen kunt opbouwen, zijn er ook dingen die het kunnen uithollen. De manier waarop we door mensen om ons heen worden gezien, moeilijke overgangen in de kindertijd, adolescentie en volwassenheid… Allemaal kunnen ze leiden tot een lager zelfvertrouwen.
Factoren die kunnen bijdragen aan een negatief zelfbeeld zijn onder meer:
- mensen in de omgeving die overdreven kritisch of berispend zijn
- mensen in de omgeving die de exploratiemogelijkheden van een kind beperken
- zich afgewezen voelen door leeftijdsgenoten
- moeilijkheden bij de overgang naar een geconstrueerd idee van “volwassenheid”
- voorstellingen in de media en gegevens uit de wereld over wat “ideaal” is voor een persoon
Verschillende niveaus van zelfvertrouwen kunnen zich ook voordoen in verschillende situaties. Je kunt je heel zelfverzekerd voelen in wiskunde omdat je gestimuleerd wordt om te slagen in je academische studies. Je kunt je minder zelfverzekerd voelen als het gaat om spreken in het openbaar, omdat je eerder kritiek hebt gekregen van leeftijdsgenoten en je hun feedback nog niet op een nuttige manier hebt verwerkt.
Nogmaals, het goede nieuws is dat een laag zelfvertrouwen te verhelpen is, en je hebt het helemaal zelf in de hand.
Aan de slag: leren geloven in jezelf
Onderzoek waar je gebrek aan zelfvertrouwen vandaan komt
De onderliggende oorzaak van een laag zelfbeeld ontdekken kan je een leidraad bieden om er effectief komaf mee te maken. Een goede manier om te beginnen is door middel van zelfreflectie en het bijhouden van een dagboek.
Probeer deze oefening om je te helpen de mogelijke hoofdoorzaak van je lage zelfvertrouwen te vinden:
- Noteer een week lang alle gedachten of uitspraken met weinig zelfvertrouwen die steeds bij je opkomen
- Vraag jezelf bij elke gedachte of uitspraak af: “Wie of wat heeft met dat ooit verteld?”
- Beslis of je wilt toestaan dat die stem gezag heeft over je gedachten in deze fase van je leven
- Schrijf je reacties op en maak een actieplan om verder te gaan
Maak voor jezelf uit hoe “voldoende” zelfvertrouwen aanvoelt
Neem de tijd om uit te zoeken hoe zelfvertrouwen in je lichaam aanvoelt. Een goede vraag om te stellen is: “Hoe weet ik wanneer ik een voldoende hoog niveau van zelfvertrouwen bereikt heb?”
Misschien zul je op je werk meer van je laten horen. Misschien draag je eindelijk die outfit die je altijd al hebt willen dragen. Misschien stel je jezelf wel voor aan die collega waar je al een hele tijd een oogje op hebt.
Dit zal verschillen van persoon tot persoon. Dit is jouw persoonlijke maatstaf voor zelfvertrouwen.
Afstemmen met jezelf
Als je merkt dat je vaak het woord “moeten” in de mond neemt (bijvoorbeeld: ik zou op mijn 30e getrouwd moeten zijn, ik zou volgend jaar een huis moeten hebben, of ik zou mijn leven nu op orde moeten hebben), neem dan een stap terug en denk na.
Waar komt dit “moeten” vandaan?
Veel van het “moeten” in ons leven komt voort uit culturele of familiale verwachtingen. Met al deze uitspraken, is het nuttig om jezelf altijd af te vragen: is dit wat ik echt wil voor mezelf?
Je hebt de macht om je leven op elk moment weer op te eisen. Hoe meer je beslissingen neemt die in lijn zijn met je ware zelf en je verlangens, hoe zekerder je zult worden in je besluitvorming.
Begin klein
De meesten van ons houden er niet van om een heleboel veranderingen in één keer door te voeren. Een van de belangrijkste sleutels voor zelfverbetering in het algemeen is klein beginnen.
Een manier om zelfvertrouwen op te bouwen is om jezelf kleine beloftes te doen en die dan na te komen. En het sleutelwoord is klein. Mik op dingen die een uitdaging zijn, maar toch ook realistisch voor jou. Dus als je geen ochtendmens bent, beloof je misschien niet om elke dag om 6 uur op te staan om een ochtendroutine te doen, maar probeer je in plaats daarvan een avondroutine uit.
Leer jezelf een groeimindset aan
Een groeimindset moedigt je aan om verder te kijken dan je huidige vaardigheden en kennis, en houdt de mogelijkheid tot verbetering open. In plaats van zinnen als “Ik ben niet zelfverzekerd” te gebruiken, voeg je er “nog” aan toe, waardoor de oude overtuiging verandert in “Ik ben nog niet zelfverzekerd”. Dit voegt oe dat je in het proces bent van het verwerven van vaardigheden om zelfverzekerd te worden.
Een onderzoek wees uit dat groeimindset-interventies leidden tot betere wiskundecijfers voor middelbare scholieren en zelfs nog beter werden wanneer studenten werden ondergedompeld in omgevingen die groeimindset-principes aanmoedigden. Het is dus de moeite waard om je nieuwe groeimindset te verkennen met gelijkgestemden.
Weet dat je zult falen, en dat dat OK is
We leven in een faalangstige cultuur waar mensen meestal alleen maar praten over wat ze bereikt hebben. Zelden krijg je te horen hoe mensen falen. Begrijpen dat mislukking deel uitmaakt van het levensproces zal je helpen om vollediger te leven.
Snoer je innerlijke criticus de mond
Soms aarzel je om op jezelf te vertrouwen omdat je eerder in je leven kritische feedback hebt gekregen van ouders, leraren of anderen. En je hebt hun kritiek overgenomen als je eigen overtuigingen. Maar er komt een punt waarop deze feedback je huidige leven niet langer dient. Opstaan tegen die oude kritiek kan een nieuw niveau van zelfvertrouwen ontsluiten.
Zelfvertrouwen kan ook worden opgebouwd door het herschrijven van de verhalen in ons hoofd over onze waardigheid. Dit omvat het identificeren van zelfbeperkende overtuigingen en deze te opnieuw te kaderen. Vaak is de stem in ons hoofd die ons vertelt dat we niet goed genoeg zijn niet onze eigen stem, maar een samenvoeging van alle stemmen van degenen die ons in het verleden hebben bekritiseerd. Als we genoeg terugpraten tegen de innerlijke criticus, kan het zelfverzekerde innerlijke kind waarmee we het contact hebben verloren, weer opduiken.
Besef dat emoties en gevoelens tijdelijk zijn
Emoties gaan door een cyclus van begin, midden en einde. Hoewel emoties op het moment zelf heel intens kunnen aanvoelen, zijn ze slechts tijdelijk. Op het meest basale niveau zijn emoties fysiologische reacties op stimuli in je omgeving. Als je Wi-Fi uitvalt vlak voor je moet beginnen werken, kun je een acute stress ervaren. Als je een cadeau van je zus krijgt, kun je overmand worden door oprechte vreugde. Als je een sms’je krijgt van je ex, voel je misschien een scherpe steek van intens verdriet.
In termen van vertrouwen, elke emotie zoals angst, stress, of angst die je tegenhoudt om actie te ondernemen is slechts tijdelijk. Zodra het zakt, kan je de volgende stap zetten. Of zoals het gezegde luidt: “Voel de angst en doe het toch.”
Focus op datgene waar je wél controle over hebt
Heel vaak baseren we ons zelfvertrouwen op dingen waar we eigenlijk geen controle over hebben – wat andere mensen denken, de uitkomst van een project, de reacties van anderen… Om zelfvertrouwen op te bouwen, moeten we stoppen met ons vast te klampen aan de dingen die we niet kunnen controleren en beginnen ons zelfvertrouwen te baseren op datgene waar we wel controle over hebben.
Neem bijvoorbeeld wanneer je werkt aan een presentatie. Dan investeer je misschien veel energie in de mening van anderen, de uitkomst van je project of de reacties van je collega’s. Om zelfvertrouwen op te bouwen tegen dingen waar je geen controle over hebt kan je je richten op de dingen waar je wel controle over hebt. Bijvoorbeeld hoe goed je bent voorbereid, je passie voor het onderwerp van je presentatie, en hoeveel werk je erin hebt gestoken.
Herinner jezelf consequent en herhaaldelijk aan deze dingen totdat ze je nieuwe overtuigingen worden.
Als je jezelf baseert op dingen die je kunt beheersen, zelfs al is het maar één aspect van je doel, zal dat je meer stabiliteit geven om verder te gaan. En onthoud: vertrouwen opbouwen geeft meer vertrouwen.
Zoek gelijkgestemde zielen
Ons beeld van onszelf is meestal onnauwkeurig. Of je je capaciteiten nu onderschat of overschat, je kunt op jezelf geen nauwkeurig beeld over jezelf en je zelfvertrouwen opbouwen. Je hebt interactie met je omgeving, hobby’s en andere mensen nodig om zelfvertrouwen op te bouwen.
Het is van cruciaal belang dat je een bewuste omgeving creëert om je ontluikende zelfvertrouwen te ontwikkelen. Deel je ervaring met een paar goede vrienden die zich op dezelfde weg van zelfontplooiing bevinden. Zoek hulpbronnen in je omgeving zoals therapeuten, coaches, podcasts, blogs en boeken om een basis te leggen voor je nieuwe zelfvertrouwen.
Uit onderzoek blijkt dat mensen met een lager gevoel van eigenwaarde de neiging hebben om een “vals zelfbeeld” op te bouwen op sociale media, wat kan leiden tot een onnauwkeurig gevoel van zelf en eigenwaarde. Laat de social media misschien even voor wat ze zijn om opnieuw contact te maken met de persoon die je echt bent, vrij van vergelijkingen en pogingen om indruk te maken op anderen.
Je zal zien, het werkt bevrijdend!
Heb meedogen met jezelf
Een gevoel van zelf-compassie kan je helpen om met jezelf mee te leven wanneer je moeilijkheden in het leven ervaart. Dit kan je helpen om je af te keren van negatieve, vernederende zelfpraat en in de richting van meer liefdevolle, verzorgende manieren om met onszelf te praten.
Mededogen is de sleutel tot het cultiveren van zelfvertrouwen. Vasthouden aan ‘fouten’ of ‘mislukkingen’ uit het verleden heeft echt invloed op hoe zelfverzekerd we zijn. Als we lief voor onszelf kunnen zijn en onszelf toestaan deze momenten los te laten, dan staan we onszelf toe onszelf te vertrouwen.
Volg een cursus zelfvertrouwen vergroten
Deze online cursus geeft je het beste stappenplan om je zelfvertrouwen te vergroten. Het hoeft geen jaren te duren om je zelfvertrouwen te ontwikkelen! Je wordt stap voor stap begeleid. Talloze cursisten zijn je voorgegaan. Ze hebben het geloof in zichzelf weer teruggevonden!
Dit is een resultaatgerichte, praktische èn effectieve methode om je zelfvertrouwen te vergroten. Je ontvangt vragen en opdrachten om in de praktijk te oefenen. Zodat je direct het resultaat merkt. Zodat je een sterk en Blijvend Zelfvertrouwen ontwikkelt dat je nooit meer in de steek laat!