Is kokosolie gezond, of net niet?

Gezonde vetten zijn even belangrijk als groenten en fruit. Ze zijn onmisbaar voor je vitaliteit. Extra vierge kokosolie, rode palmolie, roomboter en extra vierge olijfolie zijn gezonde vetkeuzes. Tenminste als ze onbewerkt en van de hoogste kwaliteit zijn.

Het ene verzadigde vet is het andere niet

Tot driekwart van het droge gedeelte van kokosvlees bestaat uit kokosolie/vet. Het is zeer rijk aan verzadigde vetzuren met een middellange keten, zoals laurinezuur, myristinezuur en palmitinezuur. Hoewel kokosolie voor 86% uit verzadigde vetzuren bestaat, heeft het een ander vetzuurprofiel dan de meeste andere bronnen van verzadigd vet. Die hebben langeketen vetzuren. Van alle plantaardige oliën heeft alleen palmpitolie een vergelijkbaar vetzuurprofiel. Verzadigde vetten zorgen voor stabilteit en evenwicht in je lichaam. De onverzadigde en meervoudig onverzadigde vetten (MOV’s) zorgen voor vitaliteit. Ons lichaam heeft al deze vetten – in de juiste verhoudingen – nodig.

Het vet in moedermelk is voor 45 à 50% verzadigd. Gezonde baby’s hebben dat nodig, omdat verzadigd vet zeer stabiel is, de weerstand verhoogt en nauwelijks ranzig wordt. Zo heeft de natuur het bedoeld.

Extra vierge kokosolie en kokosolie zijn niet hetzelfde

Veel kokosolie is geraffineerd en wordt gemaakt van de copra van de kokos. Daarbij droogt men de kokospulp onder heel hoge temperaturen. Hieruit trekt men de kokosolie met behulp van oplosmiddelen. Vervolgens wordt dit gebleekt, ontgeurd en geraffineerd. Belangrijke sterolen, lecithine, polyfenolen, carotenoïden, mineralen en vitamine E gaan in het proces verloren.

Extra vierge kokosolie wordt verkregen door de pulp natuurlijk te laten fermenteren of mechanisch te persen. Het ruikt en smaakt naar kokos, zoals extra vierge olijfolie naar olijven smaakt. De olie heeft een heel kleine moleculaire structuur, waardoor die bijzonder goed opneembaar is, zowel via de darmen als via de huid.

Waar komt de negatieve publieke opinie ten aanzien van (verzadigde) vetten vandaan?

In de jaren ’60 van de vorige eeuw ‘bewees’ de Amerikaanse arts Ancel Keys dat verzadigde vetten tot een verhoogd cholesterol zouden leiden met zijn 7-Landen Studie, waarin data uit Griekenland, Finland, Nederland, Verenigde Staten, Joegoslavië, Japan en Italië was verzameld. Had Keys echter landen zoals Frankrijk, Thailand, Polynesië en Filipijnen òòk in zijn onderzoek meegenomen, dan was hij tot heel andere onderzoeksresultaten gekomen. De bevolking in deze landen at namelijk veel verzadigde vetten, maar had weinig last van hart- en vaatziekten. Ancel Keys kwam zélf in 1997 terug op zijn eerdere conclusies. Die waren gebaseerd op proeven bij kippen en konijnen. In vergelijking met mensen hebben die een sterk afwijkend voedingspatroon en metabolisme, waardoor ze anders op verzadigde vetzuren en cholesterol reageren. Een staaltje van appels met peren vergelijken dus.

Welke vetten moeten we wél mijden?

• Transvetten: vloeibare vetten, door industriële bewerking gehard
• Geraffineerde oliën: 90% van alle supermarktoliën
• Ontgeurde oliën of vetten
• Oliën rijk aan MOV’s (meervoudig onverzadigde vetzuren), die werden verhit
• Ranzig geworden vetten
• Bijna alle (niet-biologische) saladedressings en mayo’s
• Zowat alle margarines: basis is vaak geraffineerde en geharde vetten
• Alle oververhitte vetten
• Oliën verpakt in plastiek: glas is beter, ook voor het milieu
• Geoxideerde vetten: polymerisatie zorgt voor giftige componenten

De gezonde veelzijdigheid van extra vierge kokosolie

Experimenteer en voel wat pure kokosolie met je doet. Je eigen ervaring is uiteindelijk belangrijker dan wat Dr. Google allemaal beweert. Proef kokosolie, smeer het op je huid, voeg het toe aan je gerechten, wok er mee, bak je frietjes erin, … Meng kokosolie in je smoothies, geef je hond of kat een theelepel kokosolie, … Poets je tanden ermee, laat je haar ermee glanzen, gebruik kokosolie als lippenbalsem, massageolie, …