Eenfasige of meerfasige elektrische aansluiting, wat is het verschil?

Tijdens de bouw van een nieuwe woning wordt het gebouw verbonden met het laagspanningsdistributienet. Dat kan via een eenfasige of meerfasige elektrische aansluiting. Wat het verschil is, leer je in dit artikel.

Soorten aansluitingen

We onderscheiden drie soorten aansluitingen:

• Monofase 1 x 230V
• Driefase 3 x 230V
• Driefase 3 x 400V+N

Monofase 1 x 230V

Deze standaardaansluiting vinden we in 9 op de 10 particuliere woningen terug. De kans is dus groot dat ze ook voor jou van toepassing is.

Een monofasige of eenfasige aansluiting bestaat uit 2 koperdraden met een 230V wisselspanning. Ze biedt een maximumvermogen van 9,2 kVA.

Driefase 3 x 230V

Zoals de naam al doet vermoeden, bestaat een driefasige aansluiting uit 3 koperdraden. Tussen elke draad staat een wisselspanning van 230V.

Het maximumvermogen is afhankelijk van de ampèrage (A) van je elektriciteitsmeter. Die wordt berekend met de volgende formule: √3x 230V x A.

Driefase 3 x 400V+N

Bij deze aansluiting worden vier koperdraden gebruikt, namelijk drie fasedraden en één nulgeleider (ook wel neuter genoemd). Tussen elke draad staat een 230V wisselspanning. Tussen elk paar fasedraden is er een spanning van 400V.

Het maximumvermogen bereken je op basis van deze formule: 3 x 230V x A.

Welke aansluiting heb ik nodig?

Jouw elektricien kan advies geven omtrent de geschikt aansluiting.

Het grootste deel van de particuliere woningen in België heeft een eenfasige aansluiting. Deze is voldoende om normale huishoudelijke toestellen te voeden, zoals een televisie, wasmachine, droogkast, koelkast, diepvriezer en elektrische kookplaat.

Sommige toestellen hebben een hoger vermogen nodig. Denk bijvoorbeeld aan een professionele stoomoven, zware warmtepompen of thuislaadinstallaties voor elektrische wagens. Ook voor zonnepanelen met een piekvermogen van minstens 5.000 W is een meerfasige aansluiting vereist.

PS: De keuze tussen een driefase 3x230V en 3x400V+N kan je niet zelf maken. Deze is afhankelijk van het distributienet in je straat. Dit onderscheid is wel belangrijk voor de bekabeling van het verdeelbord. Meer weten? Vraag dan even raad bij de netbeheerder.

Kostprijs van een aansluiting

De aansluiting van de meterkast met het elektriciteitsnet gebeurt door de netbeheerder (Eandis of Infrax). Helaas doen ze dit niet gratis.

Voor een monofasige stroomaansluiting reken je ongeveer €800, inclusief BTW. Een driefasige aansluiting kost al snel meer dan €1000. Vanaf 10 kVA wordt per bijkomende kVA een vergoeding aangerekend. Daarnaast is er bij installaties van meer dan 25 kVA een studiekost van enkele honderden euro’s.

Conclusie: een driefasige aansluiting is (veel) duurder dan een monofasige aansluiting. Natuurlijk heb je in sommige gevallen geen andere keuze.

Zelf te voorzien

Voordat Eandis of Infrax de aansluiting maakt, moet jij (of jouw aannemer/elektricien) enkele dingen voorzien:

Product	Check prijs
Energiebocht of aansluitbocht
Watervaste multiplexplaat (18mm)
EXVB-kabel 4 aders (minimaal 10 mm2)	Bol.com dmlights
Wachtbuis in uitgegraven sleuf	dmlights

Tip: gebruik de EXVB-kabel voor de definitieve aansluiting al tijdens de ruwbouwwerken om de werfkast te voeden. Zo maak je geen dubbele kosten.

Later omschakelen?

Zoals eerder al gezegd, bestaat de aansluitkabel uit vier draden. Voor een éénfasige aansluiting zijn slechts twee van de vier draden nodig. De overige draden kunnen later gebruikt worden om over te schakelen van een één- naar een driefasige aansluiting. Hier zijn extra kosten aan verbonden.