Baanbrekend project met zonnespiegels in de haven van Antwerpen
In de haven van Antwerpen werd het allereerste zonnespiegelpark in de Europese procesindustrie ingehuldigd. Deze baanbrekende warmtetechnologie genereert groene warmte op basis van geconcentreerd zonlicht, die gebruikt kan worden door industriële bedrijven. De installatie, die bij Adpo werd geïnstalleerd door het Genkse energiebedrijf Azteq, maakt deel uit van een proefproject dat wordt medegefinancierd door de Vlaamse overheid.
Revolutionaire technologie
Industriële bedrijven halen vandaag de dag de warmte voor hun processen uit de verbranding van fossiele brandstoffen zoals aardgas. Concentrated Solar Thermal energy (CST) is een innovatieve technologie waarbij zonlicht via parabolische spiegels, ook zonneparabolen genaamd, wordt geconcentreerd en rechtstreeks wordt omgezet in warmte. Hierdoor kan de temperatuur oplopen tot 400°C, waardoor deze hoogwaardige warmte kan worden gebruikt in industriële processen. De technologie produceert drie keer meer energie per geïnstalleerde vierkante meter dan een zonnepaneleninstallatie. Bovendien kan die warmte worden opgeslagen in geïsoleerde vaten, zodat ze ook ’s nachts bruikbaar is. De technologie is een volledig groen alternatief voor de industriële warmtebehoefte en kan daardoor een significante bijdrage leveren aan reductie van CO2-uitstoot.
Eerste zonnespiegelpark in haven van Antwerpen
Het Genkse energiebedrijf Azteq heeft de afgelopen maanden gewerkt aan de installatie van een zonnespiegelpark met 1100m² parabolen op de site van het logistieke bedrijf Adpo (Antwerp Distribution and Products Operations) in Beveren. Adpo gebruikte tot nu toe gas voor de productie van stoom die wordt ingezet voor het reinigen en opwarmen van tanks en containers. Daarvoor zijn temperaturen van meer dan 140°C nodig, hetgeen perfect binnen de mogelijkheden ligt van de CST technologie. Het zonnespiegelpark, dat jaarlijks 500 MWh gasverbruik zal vervangen, is geplaatst boven de parking van het bedrijf, boven een spoorlijn en onder een hoogspanningslijn, en vormt dus ook een mooi voorbeeld van dubbel gebruik van terreinen. De zonnespiegels van elk 5m lang zijn in lijnen van 120 opgesteld en bewegen met de zon mee om het invallend zonlicht op collectorbuizen te concentreren. De installatie is het eerste industriële CST project in Europa.
Filip De Dijcker, Managing Director van Adpo: “Investeren in de transitie naar duurzame en hernieuwbare energie zit in ons DNA. We zijn met dit project niet aan ons proefstuk toe. Zo produceren we al 700 MWh elektriciteit per jaar door middel van zonnepanelen en 5 jaar geleden werd op onze terminal het eerste LNG/CNG gas station gebouwd. We leveren ook onze bijdrage aan de modal shift: door middel van een nieuwe containerkaai voeren we 10.000 containers per jaar via het water aan in plaats van via de weg en we hebben aanzienlijk geïnvesteerd in een spooraansluiting en een directe pijpleidingverbinding met twee van onze klanten.”
Proefproject met steun van Vlaamse overheid
De installatie in de haven van Antwerpen maakt deel uit van een project waarbij in Vlaanderen drie proefinstallaties met zonnespiegels worden opgesteld. In totaal zullen drie installaties in Beveren, Oostende en Genk tussen de 1.260 en 1.390 MWh groene warmte per jaar produceren. De drie proefprojecten kosten in totaal 1,425 miljoen euro, waarvan 819.000 euro door de Vlaamse Regering wordt gefinancierd.
Koen Vermout, CEO van Azteq: “Met deze technologie denken we een significant deel van de industriële energiebehoefte te decarboniseren tegen 2030. Dit project in de haven is een van de pilootprojecten die we kunnen realiseren dankzij de steun van de Vlaamse Overheid. We willen vooral de haalbaarheid van deze technologie aantonen en de technologie hier verankeren. Naast Vlaanderen, staan ook projecten in Nederland, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Spanje op stapel. Het ‘vergroenen’ van de industriële warmtebehoefte leidt niet enkel tot een wezenlijke vermindering van de CO2-uitstoot, maar ook tot technologische ontwikkeling en jobcreatie in een toekomstgerichte circulaire economie.”
Jacques Vandermeiren, CEO Port of Antwerp: “Als Port of Antwerp spelen wij een voortrekkersrol in de energietransitie. Samen met de industrie werken we aan het verminderen van CO2-uitstoot en de overgang naar alternatieve energiebronnen en een CO2-neutrale haven, door middel van een ambitieuze transitieprojecten, zoals het gebruik van methanol, waterstof, windenergie,… We willen een proeftuin zijn voor technologische innovaties die ons helpen op weg naar een duurzame toekomst. Ik ben dan ook trots dat deze veelbelovende technologie als eerste wordt uitgetest in de haven van Antwerpen.”
Schepen voor de haven Annick De Ridder: “Grote uitdagingen, zoals die van de energietransitie, kunnen alleen worden aangepakt door middel van samenwerking. Samenwerking met de industrie, met de Vlaamse overheid en met de sectororganisaties. Samen zijn we een drijvende kracht achter het bedenken en realiseren van oplossingen voor de uitdagingen van morgen. Innovatie is in onze ogen de weg vooruit. Dit baanbrekende project is daar een schitterend voorbeeld van.”
Over Azteq
Azteq is een Vlaamse start-up die focust op het leveren van grootschalige, industriële proceswarmte uit CST.
Over Adpo
Adpo nv is een logistieke dienstverlener voor de chemiesector in de niche van de vloeibare fijnchemie (life science, health&care products) gevestigd in de Waaslandhaven LO en biedt tankopslag, parking containers, magazijnopslag, verpakken, mengen en transport services aan.
Bron: Port of Antwerp
